Tulsi benefits: उपयोग, पौष्टिक मूल्य आणि आरोग्य फायदे
पवित्र तुळस, ज्याला तुळशी देखील म्हणतात, ही एक औषधी वनस्पती आहे जी सामान्यतः घरांमध्ये शुद्धतेचे प्रतिनिधित्व म्हणून वापरली जाते. जरी ते भारतात उगम पावले असले तरी ते संपूर्ण आग्नेय आशियामध्ये मोठ्या प्रमाणावर घेतले जाते.
भारतीय हिंदू घरांमध्ये आणि आयुर्वेदिक औषधांमध्ये तुळशीला पूजनीय मानले जाते. हिंदू ते त्यांच्या भक्ती समारंभात वापरतात आणि ते पवित्र मानतात. भारतात, तुळशीची लागवड मुख्यतः तीन प्रकारांमध्ये केली जाते:
1 रामा तुळशीची चमकदार हिरवी पाने.
2 कृष्ण तुळशीच्या पानांचा रंग गडद हिरवा असतो.
3 वाण नावाच्या तुळशीच्या वन्य स्वरूपावर हलकी हिरवी पाने.
संशोधनानुसार, त्वचा, मूत्रपिंड आणि यकृत यांसारख्या अवयवांना प्रभावित करणाऱ्या विविध प्रकारच्या संसर्ग आणि आजारांपासून शरीराचा बचाव करण्यासाठी तुळशी चांगली आहे. हृदयाच्या आरोग्यासाठी हा एक उत्तम पर्याय आहे कारण त्यात शक्तिशाली अँटिऑक्सिडंट्स आहेत जे कोलेस्ट्रॉल आणि रक्तदाब कमी करतात. त्याच्या हायपोग्लाइसेमिक गुणांमुळे, जे रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्यास मदत करते, ते मधुमेहासाठी देखील फायदेशीर आहे.
असे सुचवले जाते की तुम्ही तुमच्या मधुमेह आहार योजनेमध्ये तुळशीचा समावेश करा कारण तिच्या अनेक आरोग्य फायद्यांमुळे तिला “औषधींची राणी” म्हणून ओळखले जाते.
Also Read(Benefits of Kiwi:तुमच्या आहारात या फळाचा समावेश करण्याची १२ कारणे, पोषक तत्वांनी युक्त)
Nutritional Value of Tulsi(Tulsi benefits)
तुळशीच्या पौष्टिक मूल्यामध्ये कॅल्शियम, मॅग्नेशियम, फॉस्फरस, लोह आणि पोटॅशियम व्यतिरिक्त जीवनसत्त्वे ए, सी आणि के यांचा समावेश आहे. ते प्रथिने आणि फायबरचे चांगले स्रोत देखील आहेत. शंभर ग्रॅम तुळशीच्या पानांमुळे भरपूर पौष्टिकता वाढते.
तुळशी ही एक औषधी वनस्पती आहे ज्याचे औषधी वापर करताना माफक प्रमाणात सेवन केले पाहिजे.
तुळशीचे संशोधनात सिद्ध झालेले फायदे:Ayurvedic uses of Tulsi
1 प्रतिकारशक्ती वाढवते: तुळशीमध्ये आढळणारे झिंक आणि व्हिटॅमिन सी नैसर्गिकरित्या प्रतिकारशक्ती मजबूत करते आणि आजारांपासून बचाव करते. हे शक्तिशाली अँटीबैक्टीरियल, अँटीव्हायरल आणि अँटीफंगल गुणांसह विविध प्रकारच्या संक्रमणांपासून संरक्षण करते. तुळशीच्या पानांच्या अर्काने शरीराची रोगप्रतिकारक प्रतिक्रिया मजबूत केली जाते, ज्यामुळे नैसर्गिक किलर पेशी आणि सहायक टी-सेल्सची क्रिया वाढते.
2 वेदना आणि ताप कमी होतो: तुळशीचे अँटीव्हायरल आणि बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ गुण संसर्गाविरूद्धच्या लढ्यात मदत करतात, ज्यामुळे ताप कमी होतो. ताजी तुळशीची पाने आणि काळी मिरी चूर्ण करून बनवलेल्या उकडीचे सेवन केल्याने ताप बरा होतो. ताप कमी करण्याचा आणखी एक उपाय म्हणजे तुळशीची काही पाने कुस्करून त्यात साखर, वेलची आणि अर्धा लिटर पाण्यात मिसळणे.
Also Read
3 सर्दी, खोकला आणि श्वासोच्छवासाच्या विकारांपासून आराम मिळतो: तुळशीच्या पानांमधील संयुगे, जसे की सिनेओल,(Tulsi benefits) युजेनॉल आणि कॅम्फेन, वायुमार्ग साफ करण्यास आणि श्लेष्मा जमा होण्यास प्रतिबंध करण्यास मदत करतात. आले आणि मध एकत्र करून तुळशीच्या पानांचा रस प्यायल्याने सर्दी, ब्राँकायटिस, दमा आणि इन्फ्लूएन्झा यापासून बचाव होतो.(Ayurvedic uses of Tulsi)
4 रक्तदाब आणि तणाव कमी करते: तुळशीमध्ये आढळणारे ओसीमुमोसाइड्स ए आणि बी, रक्तदाब कमी करतात आणि डोपामाइन आणि सेरोटोनिन सारख्या न्यूरोट्रांसमीटरचे नियमन करतात. तुळशीतील अँटिऑक्सिडंट आणि ॲडप्टोजेनिक गुण रक्तदाब कमी करतात आणि तणाव कमी करतात.
5 कर्करोग विरोधी गुणधर्म: Tulsi benefits मध्ये समाविष्ट असलेले फायटोकेमिकल्स मजबूत अँटिऑक्सिडेंट गुण प्रदान करतात जे त्वचा, यकृत, तोंड आणि फुफ्फुसांच्या घातक रोगांपासून संरक्षण करतात.
6 हृदयाच्या आरोग्यासाठी फायदेशीर: तुळशी उच्च रक्तदाब कमी करून, इस्केमिया आणि स्ट्रोक प्रतिबंधित करून आणि कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी करून हृदय आणि हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी आरोग्य सुधारते. त्याच्या मजबूत अँटिऑक्सिडेंट सामग्रीमुळे, हृदयाशी संबंधित विकार टाळले जाऊ शकतात आणि उपचार केले जाऊ शकतात.
7 मधुमेह असलेल्यांसाठी फायदेशीर: टाईप 2 मधुमेह असलेल्यांना तुळशीच्या पानांच्या अर्काच्या रक्तातील ग्लुकोजची पातळी कमी करण्याच्या क्षमतेचा फायदा होतो.
8 गाउट आणि किडनी स्टोन्ससाठी : तुळशी मूत्र आउटपुट वाढवून आणि शरीराचे डिटॉक्सिफिकेशन करून किडनी स्टोनचा धोका कमी करते. यूरिक ऍसिडची पातळी कमी करून, ते गाउट पीडितांना बरे वाटण्यास मदत करते.
9 पाचक विकारांसाठी योग्य: तुळशीची पाने पचन सुधारतात आणि भूक न लागणे यासारखी लक्षणे कमी करतात. याव्यतिरिक्त, ते बुरशीजन्य संक्रमण आणि पेचिश उपचार करण्यासाठी वापरले जातात.
10 त्वचा आणि केसांसाठी फायदेशीर: तुळशीतील अँटिऑक्सिडंट गुण मुरुम आणि मुरुम काढून टाकण्यास मदत करतात, ज्यामुळे त्वचा गुळगुळीत आणि तेजस्वी राहते. हर्बल टूथपेस्ट म्हणून वापरल्यास ते हिरड्या आणि दात मजबूत करते आणि संपूर्ण तोंडी आरोग्य सेवा देते.
11 एक्जिमासाठी उपचार: तुळशी ही एक औषधी वनस्पती आहे जी एक्झामाची लक्षणे दूर करण्यासाठी आणि जळजळ आणि खाज सुटण्यापासून दीर्घकालीन आराम मिळवून देण्यासाठी किंवा आतमध्ये वापरली जाऊ शकते.
12 तणाव आणि थकवा कमी होतो: संशोधन असे सूचित करते की तुळशी मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यासाठी अनेक फायदे देऊ शकते. दिवसभर, तुळशीचे पाणी पिऊन टाकल्याने सतर्कता वाढू शकते आणि तणाव आणि थकवा कमी होतो.
तुळशी ही एक अशी वनस्पती आहे ज्याच्या धार्मिक महत्त्वाव्यतिरिक्त अनेक आरोग्य फायदे आहेत. (Tulsi benefits) तुमच्या दैनंदिन दिनचर्येत त्याचा समावेश केल्याने तुम्हाला दीर्घ, निरोगी आयुष्य जगण्यास मदत होईल.
अधिक अपडेटसाठी कृपया व्हाट्सअप ग्रुपमध्ये सामील व्हा